Ngày Hàng hải Thế giới 2025: “Our Ocean, Our Obligation, Our Opportunity”
Năm 2025, Ngày Hàng hải Thế giới mang đến thông điệp mạnh mẽ: “Our Ocean, Our Obligation, Our Opportunity”. Đây không chỉ là khẩu hiệu, mà là lời nhắc nhở về mối liên kết bất diệt giữa con người và đại dương – nơi vừa là tuyến đường vận tải toàn cầu, vừa là lá phổi xanh khổng lồ của hành tinh.
Một sự thật không thể phủ nhận: Đại dương của chúng ta đang bị tác động nặng nề bởi khí thải nhà kính, khiến nước biển nóng lên và ngày càng bị axit hóa. Hình ảnh từ IMO cho thấy một thông điệp rõ ràng: “Our Ocean is affected by greenhouse gas emissions which are warming and acidifying seawater”.
Thực trạng đáng lo ngại
1. Báo cáo của Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) cho thấy từ năm 1860 đến nay, pH bề mặt đại dương đã giảm từ 8.2 xuống 8.1, tương đương tăng 26% nồng độ ion H+, minh chứng rõ ràng cho acid hóa biển. Mức suy giảm pH hiện đang là nhanh nhất trong ít nhất 300 triệu năm qua và được dự báo sẽ tiếp tục gia tăng trong thế kỷ 21 tùy theo các kịch bản phát thải khí nhà kính toàn cầu.
2. Ngành vận tải biển chiếm khoảng 3% tổng lượng phát thải khí nhà kính toàn cầu, được xem là một trong những tác nhân chính góp phần làm nóng lên toàn cầu và thúc đẩy hiện tượng acid hóa đại dương. Liên Hiệp Quốc và Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO) đang triển khai các biện pháp để giảm phát thải, theo đó năm 2025 là mốc quan trọng với các quy định về nhiên liệu biển sạch và thuế carbon nhằm đẩy nhanh tiến trình giảm phát thải.
3. Một nghiên cứu mới đây cũng cảnh báo acid hóa đại dương ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ sinh thái biển, làm giảm năng suất thủy sản và ảnh hưởng trực tiếp đến kinh tế biển, bao gồm hoạt động khai thác hải sản và nuôi trồng thủy sản gắn liền với ngành hàng hải.
Những nỗ lực của Tổ chức Hàng Hải Quốc tế – IMO
Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO) đã triển khai nhiều biện pháp nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực này. Các biện pháp bao gồm việc đặt ra giới hạn hàm lượng lưu huỳnh trong nhiên liệu, áp dụng tiêu chuẩn khí thải nghiêm ngặt, khuyến khích sử dụng nhiên liệu sạch và phát triển các giải pháp công nghệ tiên tiến để giảm phát thải khí nhà kính.
Lời kêu gọi hành động
Thông điệp về tình trạng đại dương bị ảnh hưởng bởi khí nhà kính không chỉ là lời cảnh báo mà còn là tiếng gọi khẩn cấp để hành động. Mỗi doanh nghiệp vận tải, mỗi cơ quan quản lý cảng, mỗi quốc gia cần đặt sức khỏe đại dương lên hàng đầu:
– Chuyển đổi năng lượng: Ưu tiên sử dụng nhiên liệu ít carbon hoặc nhiên liệu “xanh” trong các hoạt động hàng hải.
– Nâng cao tiêu chuẩn: Thúc đẩy áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế về phát thải khí nhà kính từ tàu thuyền, ngay cả khi chưa có quy định bắt buộc.Hỗ trợ nghiên cứu: Tài trợ các chương trình khoa học đo lường acid hóa biển, theo dõi biến động pH và tác động đến san hô, trai, sò cùng các loài có vỏ khác – những sinh vật đầu tiên chịu thiệt hại.
– Lan tỏa nhận thức: Sử dụng các phương tiện truyền thông để nâng cao nhận thức cộng đồng về việc vấn đề này không xa vời mà đang diễn ra ngay trong hiện tại và ảnh hưởng trực tiếp đến tương lai của chúng ta.
“Our Ocean, Our Obligation, Our Opportunity” – “Đại dương của chúng ta, nghĩa vụ của chúng ta, cơ hội của chúng ta”. Đây không chỉ là slogan mà là cam kết hành động để bảo vệ nguồn sống xanh của hành tinh.
